HANCI

Meslek seçim sürecinin ilk iki aşamasını gerçekleştirdikten sonra sıra uygun meslek seçimi ile ilgili karar verme aşamasına gelmiştir. Kendimizi ve çevremizdeki olanakları dikkate alarak uygun olabilecek meslekleri belirleyip, bu mesleklerle ilgili istenen ya da istenmeyen durumları karşılaştırarak uygun olabilecek meslek grubuna karar vermemiz gerekmektedir.

Her zaman bilinçli ve mantıklı bir şekilde meslek seçilmeyebilir. Bazen şans faktörü ile duygusal ve anlık kararlarla da meslekler seçilebilir. Rastlantısal karşılaşmalar, beklenmeyen olaylar veya doğal afetler nedeni ile meslek seçimi ile ilgili kararlar verilebilir. Böyle durumlarda da ilk iki aşamayı gözden geçirerek kararın doğruluğu üzerinde düşünmek gereklidir. Meslek seçme sürecinin önemli bir aşaması olan karar verme belki de en zor aşamadır. O nedenle edindiğimiz her türlü bilgiyi bu aşamada kullanmalıyız.

Karar verme aşamasından sonra kişi seçtiği mesleği edinebilmek için kendisine bir takım hedefler koymalıdır.

Şu anki potansiyelimizi ve çevresel ortamımızı göz önünde bulundurarak seçtiğimiz meslek için neler yapmamız gerektiğini ve hangi yönlerden kendimizi geliştirmemiz gerektiğini belirlemeliyiz. Başka bir deyişle, belirlediğimiz hedefe ulaşmak için eğitsel ve mesleki açıdan planlar yapmalıyız. Daha sonra da bu planları hayata geçirmek için harekete geçmeliyiz. Sadece karar vermek bir meslek sahibi olmak için yeterli değildir. Unutmayalım ki verdiğimiz kararlar ancak uygulandığı takdirde gerçekleşebilir.

► Meslek seçimi sürecinde, bizi yakından tanıyan, yönlendirmesine ve fikirlerine ihtiyaç duyduğumuz anne babamızdan,

► Verdikleri derslerle bizi geleceğe hazırlayan, yeteneklerimiz ve ilgilerimiz konusunda gözlemlerini bizimle paylaşan öğretmenlerimizden,

► Uyguladığı testler, etkinlikler, yaptığı gözlem ve görüşmelerle bizi tanıyan, kendimizi tanımamıza yardımcı olan, başarılarımız, ilgilerimiz, yetenek ve değerlerimiz, aldığımız ödüller, katıldığımız sosyal etkinlikler ve seçtiğimiz derslerle yönelebileceğimiz meslekler konusunda bizlere fikir veren üst eğitim kurumları ve meslekler hakkında bilgi veren okulumuz rehberlik servisinde görevli psikolojik danışmanlardan,

► Çevremizde farklı meslekleri olan ve bize kendi meslekleriyle ilgili bilgi veren tanıdıklarımızdan,

Mesleki gelişim sürecinde amaç belirlemek ve plan yapmak çok önemlidir. Mesleki gelişimimizi planlarken kısa, orta ve uzun vadeli hedefler belirlememiz amaçlarımıza ulaşmamızı kolaylaştıracaktır.
Örneğin:

Hedef:

Ortaöğretim 10. sınıfta okuyan Pınar gelecekte başarılı, yabancı dil bilen bir bilgisayar mühendisi olmak istiyor.

Pınar'ın;

Kısa vadeli hedefleri
Orta vadeli hedefleri
Uzun vadeli hedefleri



-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Kısa vadeli hedefler:

► Ders başarısını artırmaya yönelik çalışmalar planlar ve gerçekleştirir
► Seçmeyi düşündüğü mesleğe temel olabilecek ders dışı etkinlikleri, sosyal etkinlikleri araştırır.
► Yabancı dil öğrenebileceği kaynakları araştırır.

İnsanlar yaşamlarının her aşamasında kendileriyle ilgili pek çok karar verir. Kararların isabetli olabilmesi için bireyin, çevre koşullarıyla ve kendisiyle ilgili doğru ve ayrıntılı bilgiye sahip olması gerekir.

53 alana ait tanıtım modülünü indirmek için tıklayınız

Bireyler, özellikle gelişme döneminde kendilerine “Ben kimim, ne olmak istiyorum,
nasıl davranmalıyım, hayat tarzım nasıl olmalıdır?” şeklinde sorular yöneltir ve bu sorulara cevap ararlar. Bu tür sorulara verilen cevaplar doğrultusunda bireylerin geleceklerişekillenir.

Meslek, kişinin sadece kendisinin değil, başkalarının da yararlanacağı ve karşılığında kazanç elde edeceği bir faaliyettir. Bu hizmet ve üretim faaliyetleri için mesleki eğitim gereklidir.

Sayısız meslek arasından kendimize hangisini seçeceğimiz konusu, bu meslekler hakkında bilgi sahibi olmamızı gerektirir. A’dan Z’ye çeşitli meslekleri bu bölümde inceleyebilirsiniz.

Meslek Seçimi

Meslekleri Tanıyalım

Mesleki ve Teknik Ortaöğretim

Meslek Standartları

İsabetli meslek tercihi nasıl yapılır? Hayatta bizi uzun süreli ve derinden etkileyen iki önemli seçim var. Bunlardan biri eş, diğeri ise meslek seçimi. 25’inde meslek hayatına başlayan bir genç, 65 yaşında emekli olacağı düşünüldüğünde 40 yıl mesleğini icra edecek. Yani 40 yılx12 ayx20 günx8 saat = 76.800 saat o meslekte zaman geçirecek. Bu rakamların büyüklüğü, bu tercihin ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.

Meslek Seçimini Nasıl Yapmalıyım? Tıkla İzle

Her insanın özellikleri, yapabildikleri, hoşlandıkları ve öncelikleri birbirinden farklıdır.

Ergenlik yıllarından yetişkinliğe kadar kim olduğumuzu anlamaya ve tanımaya çalışırız. Bu süreçte kendimizi keşfedebilir, ilgilerimizin, yeteneklerimizin, sahip olduğumuz değerlerin, becerilerimizin, ihtiyaç ve beklentilerimizin, potansiyelimizin farkına varabiliriz.

Bizi biz yapan özelliklerimizi keşfetmek için çaba harcamalıyız.

Meslek seçiminde özellikle, ilgi, yetenek ve değerlerimizin belirleyici rolü vardır. İlgilerimize uygun, yetenekli olduğumuz alanlarda, değerlerimizle örtüşen mesleklerde daha başarılı, verimli ve mutlu olabiliriz.

Unutmayalım ki,

İlgilerimiz, değerlerimiz ve yeteneklerimiz yıllar içinde gelişebilir, değişebilir ve farklılaşabilir.

“Neleri yapmaktan mutlu oluyorum ?” sorusunun cevabı ilgilerimizi gösterir. Mesleğimizin gerektirdiği özelliklerle ilgilerimiz benzeştiği ölçüde, meslek hayatımızda daha verimli ve mutlu oluruz.

Örneğin, öğretmen insanlarla iletişim kurmaktan ve onlara bir şeyler öğretmekten mutlu olan biridir.Muhasebeci, belgeleri düzenlemekten, hesap yapmaktan, ayrıntılarla uğraşmaktan hoşlanır. Ülkedeki adalet sistemine ilgisi olan bir kişi ise hakim, savcı veya avukat olabilir. Yeteneklerimiz, anlamakta ve yapmakta başarılı olduğumuz alanları temsil eder.

Her birimizin farklı yetenekleri vardır. Bazılarımız spora yetenekliyken, bazılarımız sayısal konularda daha yeteneklidir. Kimimiz sanatta, kimimizse yabancı dil öğrenme konusunda daha yeteneklidir. Sahip olduğumuz yetenekler, yöneleceğimiz meslekle eşleştiği zaman mesleğimizde hem daha başarılı, hem daha mutlu oluruz.

Son yıllarda ailelerin, çocuk ve gençlerin eğitim sürecine katılımı gittikçe önem kazanmaya başlamıştır. Bu süreçte çocuk ve gençlerin mesleki gelişimleri de yer almaktadır.

Ailelerin rolü mesleki gelişim sürecinde ve bir mesleğe yönelmede neden önemlidir?

Çünkü anne ve babalar:

► Gözlemleri ve görüşleri ile çocuk ve gençlerin bir mesleğe yönelmelerinde ve bir mesleği seçmelerinde kolaylaştırıcı ve destekleyicidir.
► Meslek seçiminde önemli olan karar verme, amaç belirleme, plan yapma vb. konularda çocuk ve gençlere destek olurlar.
► Çocuk ve gençlerin mesleklere, eğitim-iş hayatı ve çalışmaya ilişkin olumlu ya da olumsuz tutum geliştirmelerine yol açarlar.
► Aile içinde verdikleri mesajlarla çocuk ve gençlerin meslekleri keşfetme ve tanımalarına yardımcı olurlar.

Anne babalar, çocukları için her şeyin en iyisini isterler. En çok da mutlu vebaşarılı olmalarını. Çocukluk ve ergenlik yılları, bireylerin kendilerini keşfettikleri, bunu yaparken anne ve babalarının rehberliğine en fazla ihtiyaç duydukları dönemlerdir. Bu dönemde iyi bir rehberlik edebilmeleri için anababaların çocuklarını iyi tanımaları gerekir.

Anne- babaların çocuklarını daha iyi tanımaları için aşağıdaki sorulara verdikleri cevapları gözden geçirmeleri uygun olur:

Çocukla birlikte zaman geçirmek ne demektir?
Yaşantı zenginliği ne demektir?
Çocuğunuz spor yapmayı mı seviyor maketler yapmayı mı?
Çocuğunuz okul yaşamı hakkında ne biliyorsunuz?
Öğretmenleri ile en son ne zaman görüştünüz?
Sizin istediğiniz gelecek çocuğunuzun istediği gelecek mi?
Çocuğunuzu tanımaya ne zaman başlayacaksınız?

Çocuğunuzla birlikte geçirdiğiniz zaman; onun ihtiyaçlarına, isteklerine cevap verecek şekilde olmalıdır.

Bir odanın içinde birlikte olup saatlerce oturup televizyon izlemek zamanı etkili paylaşmak anlamına gelmemektedir. Çocuklar yetişkinlerin kendi dünyalarına aktif olarak katılıp zaman geçirmelerine, kendi dünyalarındaki heyecanlarını, duygularını paylaşmalarına ihtiyaç duyarlar. Çocuğunuzla geçirilen zamanın böyle bir paylaşım içinde, birlikte sohbet edebileceğiniz, oyunlar oynayabileceğiniz ya da üzerinde konuşabileceğiniz etkinlikler yaparak değerlendirmeniz kaliteli zaman geçirmeniz açısından önemlidir. Çocukla geçirilecek zamanın içeriğinde hem çocuğunuzun bir takım becerilerin geliştirilmesine hem de sevdiği aktivitelere yer verilmesi gerektiği unutulmamalıdır.

Çocuğunuzla farklı ortamlarda (ev, oyun alanı, okul, sinema, alışveriş vb.) zaman geçirin, onun değişik etkinlikler yapmasını sağlayın. Böylece nelerden hoşlandığını, neyi daha rahat yapabildiğini ve hangi becerilere sahip olduğunu gözleyebilir, hayatında yeni ufuklar açmasına ve yenilikler katmasına yardımcı olabilirsiniz. Hatta bu etkinliklerden bir bölümüne birlikte katılabilir, yaptıklarınızı ve yaşadıklarınızı konuşabilirsiniz.

Çocuğunuzun serbest zamanlarında neler yapmaktan, nerelere gitmekten ve kimlerle vakit geçirmekten hoşlandığını gözleyin.

Onu serbest zaman etkinliklerine yönlendirirken bu etkinliklerin hem yaşına, uygun olmasına hem de bir takım becerilerini geliştirmesine yardımcı olmasına dikkat edin. Yaşına ve özelliklerine uygun olarak neleri yapıp neleri yapamayacağı konusunda bilgi edinin. İstemediği ya da yapamadığı etkinlikler için zorlamayın. Sevdiği ve başarılı olduğu serbest zaman etkinliklerinin kendisini tanımasına ve yaşamının diğer alanlarında da (okul başarısı ve arkadaşlık ilişkileri) başarılı olmasına yardımcı olacağını unutmayın.

Çocuklar günlerinin büyük bir bölümünü eğitim kurumlarında geçirmektedirler. Anne baba olarak sizler de çocuğunuzun hayatının bu bölümü hakkında bilgi sahibi olmalısınız. Okuldaki ders başarısı, öğretmenleri ve arkadaşları ile ilişkileri, hoşlandığı ve hoşlanmadığı dersler, katıldığı sosyal etkinlikler hakkında bilgi edinin. Bu bilgileri hem çocuğunuzdan hem de öğretmenlerinden almaya çalışın. Böylece çocuğunuzun kişilik özellikleri, ilgileri, yetenekleri, akademik başarısı ve sosyal özelikleri hakkında farklı kaynaklardan bilgi almış olursunuz.

Bu amaçla okul yaşamı hakkında çocuğunuza sorular sorup, gelişimini takip etmeli, veli toplantılarına katılmalı, okul ile iletişim içinde bulunmalısınız. Sizin öğretmenlerle kurduğunuz güçlü iletişim çocuğunuzun okul başarısının, sosyal uyumunun ve öğrenmeye ilişkin motivasyonunun artmasına yardımcı olacaktır.